سوئيچينگ

كليه تجهيزاتي كه در يك مركز تلفن باعث مي شود كه يك ارتباط مكالمه برقرار گردد را سوئيچ مي گوييم . انجام اين عمل نياز به يك سري اصول و قوانيني دارد كه به اين اصول سوئيچينگ گویند.
خلاصه نسل های مراکز تلفن را می توان چنین بیان نمود:

• • سوئیچ استراگر
  • سوئیچ EMD
  • سوئیچ کراس بار XB (تقاطع میله‌ای)
  • سوئیچ کراس پوینت XP  (تقاطع نقطه‌ای)
  • سوئیچ الكترونیک
  • سوئیچ دیجیتال
  • سوئیچ IP

سوئیچ استراگر

درسیستم استراگر عمل سوئچینگ به وسیله سلكتور یا انتخاب کننده انجام می شد. ساده‌ترین سلكتور دارای یك محور است که روی آن یك بازوی اتصال قرار دارد و وقتی که لازم باشد می تواند چرخش مكانیكی انجام دهد و چندین کنتاکت روی یك نیم به‌ این مرکز تلفن, یك مرکز تلفن دو مرحله‌ای می گویند که می تواند یك صد تلفن را سوئیچ کرده و به هم وصل نماید. در یك سیستم پیچیده تر با استفاده از سه مرحله سوئیچینگ یعنی یك سلكتور درمرحله اول ده سلكتور در مرحله دوم و  صد سلكتور در مرحله سوم می توان یك مرکز تلفن که هزار دستگاه تلفن به آن وصل شود درست کرد. همچنین با چهار مرحله سوئیچ کردن می توان مرکز تلفن ده هزار شماره‌ای داشت.

سوئیچ EMD

سیستم های سوئیچ بعدی که ساخته شد EMD بود. کنترل این سوئیچ نیز اتوماتیك است و برای این كه سلكتورهای آن فقط در یك جهت حرکت داشته باشند مانند سیستم استراگر از سلكتور با دو بازو استفاده گردیده بود. به‌ این ترتیب یك بازو روی شماره مشترك مبدأ بوده و با توجه به شماره گرفته شده بازوی دوم چرخیده و سلكتور مرحله دوم را انتخاب می کرد. درسیستم EMD نیز هر سلكتور مدار کنترل اختصاصی خودش را داشت.

سوئیچ کراس بار XB

تقاطع میله‌ای : کنترل این سوئیچ نیز به صورت اتوماتیك انجام می شود و شبیه سوئیچ های استراگر می باشد. این سوئیچ دستور کار را از یك کنترل مرکزی می گیرد. شماره یك مشترك از تقاطع میله‌ها حاصل می شود.

سوئیچ کراس پوینت XP

تقاطع نقطه‌ای: این سوئیچ نیز کنترل مشترك داشته است. دراینجا از تعدادی رله استفاده می شود. با گرفتن شماره، رله مربوط جذب شده و زنجیره‌ای از رله‌ها امكان اتصال دو مشترك را به هم برقرار می کرد. ایراد این سوئیچ حجم زیاد آن بود. با بسته شدن رله‌هایی كه درتقاطع مسیرها وجود دارند، امكان ارتباط مشترکین با همدیگر وجود دارد که به‌ این ساختار ماتریس رله‌ای گفته می شد که با در کنار هم قرار دادن این ماتریس ها می توانستند هر تعداد مشترك را سوئیچ کنند. با استفاده از ماتریس‌های کوچك تر به تعداد زیاد و اتصال هر ماتریس به ماتریس‌های مرحله بعدی مراکز بزرگ ایجاد گردید که با استفاده از کنترل متمرکز از تعداد مدارهای کنترلی کاسته گردیده بود.

سوئیچ الكترونیک

در دهه ی هشتصد میلادی استفاده از قطعات الكترونیكی مانند ترانزیستور و دیود برای ساخت بخش سوئیچ مراکز تلفنی عملی گردید و اولین مرکز تلفن الكترونیكی شروع به کار نمود و قسمت کنترلی آن به صورت متمرکز بوده و با استفاده از برنامه‌هایی که بر روی کامپیوتر ذخیره می شد می توانست با شناسایی شماره‌های گرفته شده توسط مشترك مدار سوئیچ لازم را برای برقراری ارتباط بین دو مشترك برقرار نماید.
سوئیچ دیجیتا
با پیشرفت در ساخت IC های دیجیتالی هم چنین مبدل های آنالوگ به دیجیتال ایده ی استفاده از سوئیچ های دیجیتال به صورت عملی در آمد و به تدریج جایگزین سایر سیستم های سوئیچ مخابراتی گردید، به طوری که امروزه در اكثر مراکز تلفن از سوئیچ های دیجیتال استفاده می شود .

سوئیچ IP

در این سوئیچ كه آخرین نسل مراكز تلفن می باشد، اطلاعات به قطعات كوچكی به نام Packet، تقسیم می‌شود و ضمن اضافه كردن اطلاعات لازم برای بازسازی اصل پیام، هر packet به طور جداگانه به مركز سوئیچ ارسال می‌گردد. در این روش، وقتی یك packet توسط ورودی سوئیچ دریافت شد، در حافظه سوئیچ ذخیره می‌گردد تا یك خط برای ارسال آن آزاد شود. ماهیت شبكه‌های Packet Switch  به گونه‌ای است كه به كاربران اجازه می‌دهد از یك پهنای باند به صورت اشتراكی استفاده نمایند.
همان طور كه توضیح داده شد مراکز تلفن IP PBX، نسل جدید   مراكز تلفن یا  PBXها هستند که به دلیل تنوع خدمات و راحتی استفاده از آنها بسیار مورد توجه قرار گرفته اند. امکاناتی از جمله عدم وابستگی کاربر به محل و امکان استفاده از سرویس های تلفن داخلی در هر نقطه از دنیا، خدمات صندوق صوتی، کنفرانس چندین نفره، فاكس مجازی، پاسخگوی خودکار، منشی هوشمند، اعلام خودکار متن برای مخاطبین، خدمات Messenger، خدمات پست الکترونیک، امکانات متنوع گزارشی از نحوه و میزان تماس ها در سیستم، امکان اتصال به سرویس دهندگان خارجی برای برقراری مکالمات خارجی از طریق اینترنت با هزینه‌ای اندک،
ضبط خودکار مکالمات، امكان استفاده از تلفن‌های تصویری  و صدها امکان دیگر با امكان مدیریت تحت وب می تواند تمامی نیازهای تلفنی یک مجموعه کوچک، متوسط و بزرگ را پوشش دهد. در این مراكز نیاز به كابل كشی اختصاصی برای مركز تلفن نبوده و از بستر موجود شبكه كامپیوتری آن سازمان جهت ارتباطات مركز تلفن استفاده می گردد.